Mutlu Bilge
[email protected]
STATÜKO VE REVİZYONİZM İKİLEMİNDE TÜRKİYE
05 Haziran 2024 04:29
Zbigniew Brzezinski, Sovyetler Birliği ve Doğu Blok'unun dağılmasının ardından ortaya çıkan Dünya çapındaki karmaşayı tanımlamak için yazdığı kitabına "Kontroldan Çıkmış Dünya" adını vermişti.
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından savaşın galiplerinin Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası ve IMF gibi kurumlarla oluşturdukları dünya sistemi, 1990'lara gelindiğinde Doğu Blok'unun çökmesiyle rakipsiz kalmış, dehşet dengesi adı verilen Soğuk Savaş döneminin ardından bir yandan Avrupa'da ve Kafkaslarda iç savaşlar yaşanırken, diğer yandan rakipsiz kalan ve kendine yeni bir varlık sebebi inşa etmek isteyen NATO'da yeni arayışlara girmiş, terörizmle uluslararası mücadele adı altında Amerika Birleşik Devletleri (ABD) öncülüğünde operasyonel faaliyetlerde bulunmuş, ABD bizzat Irak'ı işgal etmiştir.
Tarihte geriye gidersek bu kontrolden çıkmışlığın örneklerine rastlayabiliriz. Avrupa'da monarşileri Fransız ihtilali ile yayılan fikirlerden koruyabilmek ve İmparatorlukların dağılmasını önlemek için 1815'te toplanan Viyana Kongresinin ardından Avrupa Uyumu adıyla oluşturulan sistem, 1914'e gelindiğinde sömürge arayışı içerisindeki revizyonist devletlerin çabasıyla bozulmuş ve Birinci Dünya Savaşı çıkmıştır. Savaşın ardından galipler tarafından oluşturulan Milletler Cemiyeti sistemi 1939'a gelindiğinde yine revizyonist devletler tarafından bozulmuş ve İkinci Dünya Savaşı başlamıştır. Savaşın ardından da galipler Birleşmiş Milletler çatısı altında yeni bir sistem kurmuşlardır.
Verdiğimiz örneklerin hepsinde de bir Kontroldan çıkmışlık, Dünya çapında bir kargaşa sözkonusudur. Günümüzde başlayan kargaşanın temelleri 1970'lerdeki neoliberal politikalara dayandırılabilirse de Soğuk Savaş'ın ardından rakipsiz kalan ABD, bizzat yeni bir revizyon arayışı içerisine girmiştir. ABD'nin revizyon arayışı, bir yandan BM'deki statükoyu devam ettirmek, diğer yandan da bizzat kendisi bizzat da taşeronları aracılığı ile haritaların değiştiği, ABD'ye yeni kaynaklar sağlayacak bir değişime dayanmaktadır.
Bugün Filistin'de yaşanan soykırım, Arap Baharı ile başlayan süreçte Suriye'ye sıçrayan iç savaş, PKK'ya Irak ve Suriye'de uydu devlet kırdırma çabaları, Ukrayna ve Rusya'nın savaştırılarak Rusya'nın zayıflatılmaya çalışılması ABD'nin yeni bir revizyon çabalarının ürünüdür. Filistin'de BM kararları ve uluslararası hukuk ihlal edilerek Filistin'in neredeyse tamamı İsrail'e veriliyor. Tepki olarak Filistin Devletini tanıyan ülkelerin artması ümit verici olsa da ortadaki terörü durdurmak için henüz yeterli değil.
Bu süreçte Türkiye'nin tavrı da son derece önemli. Örneklerini verdiğim dünya sistemi dönemlerinde Türkiye hep statükocu kampta yeralmıştır. 1815'te Osmanlı Devleti'nin parcalanmasından korkulduğu için, 1930'larda devrimlerin yerleşmesi ve genç Cumhruriyetin sınırlarının korunması için statükodan yana olunmuştur.
Günümüzde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Dünya Beşten Büyüktür" sloganıyla yaptığı çıkış, bir yanıyla Türkiye'nin geleneksel statükocu politikadan revizyonist politikaya geçişi olarak tanımlanabileceği gibi Atatürk'ten miras kalan "Yurtta Barış, Dünyada Barış" ilkesinde kendini bulan geleneksel Türk Dış Politikası ve "Bizim kimsenin bir karış toprağında gözümüz yoktur" sözü statükoyu koruma istek ve kararlılığımızı göstermektedir. Yani Türkiye, BM sisteminin yapısının değişmesini isterken revizyonist ama ülkelerin toprak bütünlüklerinin ve egemenliklerini korunmasını isterken statükocu denilebilir.
Tarih tekerrürden ibaret derler. Dünya tarihi boyunca sistemler savaşlarla değişmiş, savaşın galipleri tarafından yeni bir dünya sistemi kurulmuştur. Dünyadaki bu son kontroldan çıkmışlık hali ve karmaşa bu gidişle yeni ama küresel bir savaşa neden olabilir, işte o zaman yeni bir Dünya sistemi kurulur ve Türkiye'de bu sistemde eskisinden daha da güçlü bir şekilde yerini alır. Ege Adaları, Musul-Kerkük ve Kıbrıs gibi tarihi iç çekişmelerimiz de son bulur.
Mutlu Bilge
05.06.2024 / İSTANBUL
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
DEĞİŞ DERKEN BUNU DEMEMİŞTİK
15 Ağustos 2024 04:29
TANJULAŞMAK
13 Ağustos 2024 04:29
KIRK ASIRLIK BOLU DAĞI DÜZCE'YE BIRAKILAMAZ
10 Temmuz 2024 04:29
ÖZGÜR ÖZEL İLE YUMUŞAMA DÖNEMİ
08 Mayıs 2024 04:29
ARINARAK GÜÇLENMEK
17 Nisan 2024 04:29
AHMAK ISLATAN
20 Mart 2024 04:29
BÜYÜDÜK DE NE OLDU?
02 Mart 2024 04:29
VİDEOLU UMUTLAR
01 Mart 2024 04:29
AK PARTİ'DEN STALİN TAKTİĞİ
28 Şubat 2024 04:29
SUAT ÇAVUŞ VAKASI
21 Şubat 2024 04:29
AK PARTİ'NİN BOLU'DA PERİŞAN HALLERİ
15 Şubat 2024 04:29
BAY YALANI DA ALDILAR
09 Şubat 2024 04:29
YALNIZ ADAM
07 Şubat 2024 04:29
DİLBER MESELESİ
31 Ocak 2024 04:29
AK PARTİ VE BESLEMELER
26 Ocak 2024 04:29
DEMİRKOL'UN YANINA ALMAMASI GEREKENLER
24 Ocak 2024 04:29
DEMİRKOL TANJU ÖZCAN'I DEVİREBİLİR Mİ?
18 Ocak 2024 04:29
ÇIK ER MEYDANINA YIK TANJU ÖZCAN'I
15 Aralık 2023 04:29
TANJU ÖZCAN TEK SİZ BEŞİNİZ BİR
11 Aralık 2023 04:29
İTTİFAKLAR VE DEMOKRASİNİN İNTİHARI
06 Aralık 2023 04:29
BEN DE SUAT GÜNER'E ACIYORUM
28 Kasım 2023 04:29
AK PARTİ'YE CAN SİMİDİ MUHAMMED HOCA
22 Kasım 2023 04:29
EMEKLİLERE SEYYANEN AYIRIM
14 Kasım 2023 04:29
BOZUK SAAT
08 Kasım 2023 04:29
FİLİSTİN MESELESİ NASIL ÇÖZÜLÜR?
31 Ekim 2023 04:29
AĞALIK VERMEKLE OLUR
12 Eylul 2023 04:29
BİZİM İSMAİL'E SATAŞARAK PRİM YAPMAK
05 Eylul 2023 04:29
POST MODERN HIRSIZLIK
22 Ağustos 2023 04:29
YÜZ KARASI KİM
12 Ağustos 2023 04:29
DEĞİŞMEDEN DEĞİŞİM OLMAZ
01 Ağustos 2023 04:29
BİR ADIM İLERİ İKİ ADIM GERİ
27 Temmuz 2023 04:29
PARA TİYATROYU BOZDU
25 Temmuz 2023 04:29
BİR KERE BAŞARAN YİNE BAŞARIR
20 Temmuz 2023 04:29
ONURLU YÜRÜYÜŞ
11 Temmuz 2023 04:29
ETME BULMA DÜNYASI
04 Temmuz 2023 04:29
BUNLAR NE İÇİYOR?
25 Haziran 2023 04:29
ACIYIN KENDİNİZE
14 Haziran 2023 04:29
ERDOĞAN’LA ŞAKA OLMAZ
04 Haziran 2023 04:29
GÖRÜNEN KÖY
30 Mayıs 2023 04:29
GENEL MERKEZ KAZIĞI
23 Mayıs 2023 04:29
NE VARSA ERDOĞAN’DA VAR
18 Mayıs 2023 04:29
YÜZYIL SONRA ARTİN KEMAL
10 Mayıs 2023 04:29
YARGIYA BAŞVURMAK NE ZAMAN SUÇ OLDU?
03 Mayıs 2023 04:29
REFÜZE ASKERLER
02 Mayıs 2023 04:29
FAKİR ÜLKENİN ZENGİN KONVOYU
25 Nisan 2023 04:29
KANLI BAHAR
18 Nisan 2023 04:29
BAYAT YEMEK
11 Nisan 2023 04:29
İNANANLAR TETİKTEDİR
03 Nisan 2023 04:29
BUNA DA ŞÜKÜR
28 Mart 2023 04:29
VEFASIZ TEMSİL OLMAZ
20 Mart 2023 04:29
TAZİYE EVİ
17 Mart 2023 04:29
ERBAKAN’A SIĞINMAK
15 Mart 2023 04:29
KARA BİR GÜN
10 Mart 2023 04:29
SARAY İSTİSMARI
08 Mart 2023 04:29
HAZİN SON
07 Mart 2023 04:29
DEVRİLEN MASA VE SİYASİ AHLAK
04 Mart 2023 04:29
DEMOKRASİ MÜCADELESİ
28 Şubat 2023 04:29
SARHOŞ NARALARI
27 Şubat 2023 04:29
YAŞAR OKUYAN GİBİLER
26 Şubat 2023 04:29
SUÇLU KİM?
21 Şubat 2023 04:29
ÜNİVERSİTELERE DOKUNMAYIN
12 Şubat 2023 04:29
BELKİ DE DUALARINIZ KABUL OLDU
04 Şubat 2023 04:29
EKMEK KARNESİ HİKAYESİNE İTİRAZ
02 Şubat 2023 04:29
KİM KİMİNLE YÜRÜYECEK
01 Şubat 2023 04:29
PALYAÇO ELBİSESİ
31 Ocak 2023 04:29
ESKİ BİR SLOGANA ANLAM YÜKLEMEK
27 Ocak 2023 04:29
İSVEÇ’İN UMUDU ALTILI MASA
22 Ocak 2023 04:29
KIZILELMA KORKUSU
16 Ocak 2023 04:29
SIRADAN HAYATLAR BÜYÜK KAHRAMANLAR
12 Ocak 2023 04:29
HASTA RUHLAR
10 Ocak 2023 04:29
TÜRKLÜĞÜ KALDIRMAK HADDİNE Mİ?
05 Ocak 2023 04:29
TCG ANADOLU VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
03 Ocak 2023 04:29
ONLAR KONUŞUYOR AK PARTİ YAPIYOR
30 Aralık 2022 04:29
ÇİLİNGİR SOFRASI
20 Aralık 2022 04:29
ÖNCE MAĞDUR SONRA MAĞRUR
15 Aralık 2022 04:29
İPİN UCU
06 Aralık 2022 04:29
HATA DEMEK ÇOK MU ZOR?
29 Kasım 2022 04:29
SİSİ İLE EL SIKIŞMA
22 Kasım 2022 04:29
NÖBETTEYİZ
18 Kasım 2022 04:29
KAFALARI AYNI TARZLARI FARKLI
08 Kasım 2022 04:29
YAPAN AK PARTİ ENGELLEYEN AK PARTİ
04 Kasım 2022 04:29
DEVRİM DÜŞMANLARI
01 Kasım 2022 04:29
BİZ DAİMA BURADAYIZ
25 Ekim 2022 04:29
ELMA KURDU
20 Ekim 2022 04:29
MUHAFAZAKAR DEVRİMCİ
20 Ekim 2022 04:29
BAŞINI KUMA GÖMENLER
12 Ekim 2022 04:29
KISIR DÖNGÜ
11 Ekim 2022 04:29
NEDEN ŞEHİR BULUŞMASI?
04 Ekim 2022 04:29
CHP’NİN TANJU ÖZCAN KARARI
27 Eylul 2022 04:29
ÇARK EDİŞLER DÖNEMİ
20 Eylul 2022 04:29
OLSA OLSA YOZKURT OLUR
12 Eylul 2022 04:29
HERKESE ADALET
06 Eylul 2022 04:29
GÜLŞEN HADİSESİ ÜZERİNE
27 Ağustos 2022 04:29
BİR BECERİKSİZLİK İTİRAFI
15 Ağustos 2022 04:29
KADINDAN YANAR DÖNER OLUR MU?
12 Ağustos 2022 04:29
BU VEBAL KİMİN
09 Ağustos 2022 04:29
KENDİSİYLE SAVAŞAN AK PARTİ
02 Ağustos 2022 04:29
FETVA MESELESİ
29 Temmuz 2022 04:29
YUVAKÖY VAKASINDA SINIFTA KALANLAR
25 Temmuz 2022 04:29
DEMOKRASİ NÖBETİ
19 Temmuz 2022 04:29
SUSMA VE ŞAPKA MESELESİ
12 Temmuz 2022 04:29
BÜROKRATİK VESAYET BOLU’DA
05 Temmuz 2022 04:29
BİRAZ DA EKONOMİ KONUŞALIM
30 Haziran 2022 04:29
AH BU VALİLER
27 Haziran 2022 04:29
İPLER KİMDE?
11 Mayıs 2022 04:29
ENSAR VE MUHACİR MESELESİ
10 Mayıs 2022 04:29
BU GÜNAHIN EN MASUMU
21 Nisan 2022 04:29
AYNI SÖZLER SİZE DENSEYDİ
24 Mart 2022 04:29
DÖRTDİVANSPOR DÖRTDİVAN’A İYİ GELDİ
28 Şubat 2022 04:29
İNGİLİZ ANAHTARI
18 Şubat 2022 04:29
BARIŞTA SİLAH SAVAŞTA DÜŞMAN GÖMERİZ
11 Şubat 2022 04:29
KAYIKÇI KAVGASI
09 Şubat 2022 04:29
TANJU ÖZCAN’A TAVSİYELER
03 Şubat 2022 04:29
SOL ŞERİTTEKİLER
23 Ocak 2022 04:29
SESSİZ SESSİZ
22 Ocak 2022 04:29
KARDAN SİYASET
21 Ocak 2022 04:29
FITRAT DEĞİŞİR SANMAYIN
28 Aralık 2021 04:29
ÖRTÜLÜ HAİNLİK
27 Aralık 2021 04:29
AZİZ MİLLETİM DENİRSE
22 Aralık 2021 04:29
KARNI DOYAN DÜŞMAN OLDU
14 Aralık 2021 04:29
TENCERENİN SAPINI TUTANLAR BAŞARAMADI
27 Kasım 2021 04:29
HİKAYENİN KAHRAMANI BELLİ YA SONU?
21 Kasım 2021 04:29
HELALLEŞME TUZAĞI
21 Kasım 2021 04:29
PALAVRA SIKMA TOPLANTILARI
31 Ekim 2021 04:29
NEDİR BU KORKU?
27 Ekim 2021 04:29
YAŞANANLARI DOĞRU ANLAMAK
26 Ekim 2021 04:29
SAHİPSİZ BOLU
07 Ekim 2021 04:29
TANJU KONUŞUNCA ÖFKE VALİ KONUŞUNCA ALKIŞ
24 Eylul 2021 04:29
DEĞİŞMEYEN KAFALAR
21 Eylul 2021 04:29
KILIÇDAROĞLU’NUN DARBE PALAVRASI
14 Eylul 2021 04:29
HAYAL KIRIKLIĞI
07 Eylul 2021 04:29
DİNSİZLİK DE BİR DİNDİR
07 Eylul 2021 04:29
BİR TAVSİYE DE TANJU ÖZCAN’A
02 Eylul 2021 04:29
RÖVANŞ BÖYLE ALINIR
20 Ağustos 2021 04:29
PARADİGMA DEĞİŞİKLİĞİ ŞART
09 Ağustos 2021 04:29
BİRİ BUNLARA AKIL FİKİR VERSİN
07 Ağustos 2021 04:29
TANJU ÖZCAN’I NASIL DURDURACAKSINIZ?
06 Ağustos 2021 04:29
SİYASETİN SEFİLLERİ
05 Ağustos 2021 04:29
KARŞI ÇIKANLAR
28 Temmuz 2021 04:29
ÖZ YURDUMUZDA GARİP MİYİZ?
27 Temmuz 2021 04:29
BİR EŞİNİ MÜDÜR YAPMA VAKASI DA BOLU’DA MI?
05 Temmuz 2021 04:29
BİR ZİYARETİN PERDE ARKASI
25 Haziran 2021 04:29
EŞEK VE YARIŞ ATI
22 Haziran 2021 04:29
BAK ŞU YAĞMURUN İŞİNE
16 Haziran 2021 04:29
KAYIPLARI GERİ ALMA ZAMANI
05 Haziran 2021 04:29
ARZU AYDIN SHOW
30 Mayıs 2021 04:29
REZİL OLMA KORKUSU
23 Nisan 2021 04:29
KISKANÇLIK SİYASETİ
14 Nisan 2021 04:29
İKİYÜZLÜLÜK MÜ YÜZSÜZLÜK MÜ?
30 Mart 2021 04:29